Gandalf is een van de hoofdpersonen uit de boeken De Hobbit en In de Ban van de Ring van J.R.R. Tolkien. Hij is de wijze Tovenaar die de jonge Hobbit Frodo Balings helpt bij diens taak: de Ene Ring van het kwaad te vernietigen om zo Midden-aarde te redden. Gandalf is, samen met Merlijn, een van de archetypische tovenaars in de westerse fictie. Zijn rol is die van de goedwillende, wijze man die de plannen van de kwade krachten in de wereld probeert te dwarsbomen. Meestal wordt hij uitgebeeld als een oude man met een lange baard, een puntmuts en een staf. Vanzelfsprekend is hij bekwaam in het toveren. Gandalf is echter spaarzaam met zijn spreuken en probeert veelal met raad en beraadslagen de koers van de wereld te beïnvloeden. Tolkien haalde zijn inspiratie voor Gandalf vermoedelijk bij de Noordse god Odin. Onder andere zijn hoge hoed, staf en wijsheid zijn overeenkomsten waaruit blijkt dat Tolkien voor Gandalf (en ook andere elementen en personages uit The Lord of the Rings) te rade ging bij de Noordse en Germaanse mythologie. Bron: Wikipedia