Ga naar inhoud

Onderstel FAQ deeltje 2

sledgehammer

Door sledgehammer
in Performance

Aanbevolen berichten

  • Reacties 31
  • Aangemaakt
  • Laatste reactie

Beste reacties in dit topic

Populaire dagen

Beste reacties in dit topic

Populaire dagen

sledgehammer Gold M member

sledgehammer

Geplaatst:
  • Auteur
Geplaatst:

VOORAS

draagarm2zz3.png

Het wiel is verbonden met een stuurstang, een draagarm en de schokdemper. Deze laatste twee bepalen hoe bewegingen van het wiel doorgegeven worden aan het chassis en de bestuurder. De ophangpunten moeten vrij kunnen torderen en tegelijkertijd grote krachten opvangen. Geen wonder dus dat deze onderdelen aan slijtage onderhevig zijn, en sinds de voorwielen ook in verbinding staan met de stuurinrichting zal dit de eerste plaats zijn waaraan deze slijtage merkbaar is. Autofabrikanten proberen altijd een compromis te zoeken tussen comfort en sportiviteit. Hoe meer speling je wegneemt in de ophanging, des te harder en sportiever het gedrag van de auto. Teveel speling (ook veroorzaakt door slijtage dus) maakt de auto gevoelig voor zijwind, en sporing in het wegdek. De twee onderdelen die dit in grote lijnen bepalen zijn A, het draagarmrubber, en C, de buitenste fuseekogel (zie foto).

---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

draagarmdp3.png

De draagarm

Hieraan is weinig te verbeteren. Ze kunnen vervangen worden door de aluminium versie van de oude E30 M3, dit komt theoretisch het "ongeveerde gewicht" ten goede. Volgens velen is deze zeer geringe besparing echter te verwaarlozen en niet merkbaar, en rechtvaardigd bovendien niet zijn peperdure prijs.

Omdat een los fusee vervangen vaak arbeidsintensief kan zijn, is het prijstechnisch gezien vaak goedkoper om de complete draagarm inclusief fusees te vervangen. Weeg dit dus voor jezelf af.

Soort, onderdeelnummer, leverancier, prijs

(benodigde hoeveelheid=2)

Orgineel, 31 12 6 758 513 + 31 12 6 758 514, BMW, €130,- P.S. (betreft 1 complete draagarm inclusief fusees)

Versterkt, 31 12 2 227 250 + 31 12 2 227 249, BMW, €166,- P.S. (betreft 1 complete draagarm inclusief fusees)

Aluminium, 31 12 1 130 823 + 31 12 1 130 824, BMW, €285,- P.S. (betreft 1 complete draagarm inclusief fusees)

Versterkt, 316 050 3602/HD + 316 050 3601/HD, Meyle, €61,- P.S. (betreft 1 complete draagarm inclusief fusees)

---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

draagarmrubbersme7.png

Het draagarmrubber ( A )

Het woord onthult het probleem al eigenlijk een beetje. Rubber, dat door de jaren heen soppig en sponzig wordt, waardoor de nodige speling ontstaat en de "feeling" in het stuur verloren gaat. Het effect zal groter zijn bij de orginele rubbers, die zelf al de nodige vrije speling hebben. Merk de open ruimtes op in de afbeelding.

Het wiel kan zijn eigen gang gaan en zoekt de weg van de minste weerstand, sporen in het wegdek. Dus waarom vervangen we dat rubber niet gewoon door een metalen kern of iets dergelijks? Omdat rubber ook een absorberende werking heeft, en grote klappen op kan vangen. Des te harder, des te meer response via het stuur, maar ook minder comfortabel. In deze rubbers geven het ruw weg drie varianten:

- Orgineel, half rubber

Gemaakt om het comfort te behouden, maar naarmate de rubbers meer slijten zorgt dit voor zoekerig gedrag . Voldoen eigenlijk niet aan het sportieve karakter van de Z3.

- Z3M, "vol" rubber

Sterke reductie van spoorzoeken, terwijl het comfort bewaard blijft. Prima compromis.

- Powerflex, polyurethaan hulzen

Speciaal kunststof dat speling tot een minimum beperkt. De absorberende werking van het rubber komt te vervallen, maar geven gelijke tot betere resultaten dan de Z3M rubbers.

Let op, deze hulzen bestaan ook in excentrische uitvoering, deze beïnvloeden de stand van het wiel, verbeteren de handling, maar verhogen de slijtage van de banden en verzwaard het sturen. Zijn niet aan te raden, tenzij je van plan bent er een circuit auto van te maken.

Montage

Brug/krik en zeker een naaftrekker zijn een must. Zonder is ook te doen, maar sterk af te raden. De draagarm hoeft niet persé gedemonteerd te worden. Het nieuwe rubber wordt simpelweg op de stang geperst.

Soort, onderdeelnummer, leverancier, prijs

(benodigde hoeveelheid=2)

Half rubber, 31 12 9 059 288, BMW, €26,- P.P.

Vol rubber, 31 12 9 069 035, BMW, €46,- P.P.

Half rubber, 300 311 2903, Meyle, €18,- P.P.

Polyurethaan, PFF5-301, Powerflex, €26,- P.S.

---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

fuseelangvl2.png

De binnenste fuseekogel ( B )

Dit fusee krijgt weinig te voorduren, en wordt dan ook zeer sporadisch vervangen. In een fusee kan speling ontstaan (zowel horizontaal als verticaal), en kan zorgen voor een APK afkeur. Een andere reden kan een kapotte stofhoes (het rubberen kapje) zijn, het binnenste gewricht raakt dan vervuild, en gaat kapot.

Versterkte versies geven een langere levensduur maar beïnvloeden niet of nauwelijks het weggedrag. Dit onderdeel wordt niet los geleverd door BMW, en zij zullen dan dus ook de complete arm vervangen(!!!)

Montage

Brug en speciaal gereedschap zijn een vereiste. Dit kan beter aan een garage/dealer uitbesteed worden.

Soort, onderdeelnummer, leverancier, prijs

(benodigde hoeveelheid=2)

Versterkt, 316 010 4305/HD, Meyle, €,- P.S.

---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

fuseebuiten2qw2.png

De buitenste fuseekogel ( C )

Dit fusee is sterk aan slijtage onderhevig, en kan veel problemen veroorzaken. Sporen nalopen, trillingen bij het remmen, speling in het stuur, en het gaat bijgeluiden maken op ten duur. Omdat het orginele vervangingsdeel dezelfde problemen zal geven na een korte periode, is een versterkt, volmetalen fusee aan te raden. Ook de speling in deze fusees is en blijft nihil, wat de stuur precisie ten goede komt.

Montage

Brug en speciaal pers gereedschap zijn een vereiste. Dit kan beter aan een garage/dealer uitbesteed worden.

Soort, onderdeelnummer, leverancier, prijs

(benodigde hoeveelheid=2)

Orgineel, 31 12 6 758 510, BMW, €25,- P.S.

Versterkt, 31 12 2 227 250 + 31 12 2 227 249, BMW, €166,- P.S. (Let op, betreft complete draagarm inclusief fusees, versterkt fusee niet los leverbaar)

Versterkt, 316 010 0003/HD, Meyle, €16,- P.S.

Versterkt, 316 050 3602/HD + 316 050 3601/HD, Meyle, €61,- P.S. (Let op, betreft complete draagarm inclusief fusees)

---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

verbindingsstangjk5.png

Verbindingsstang ( D )

Een onderdeel dat de stabilisator met de draagarm verbindt, en oorzaak kan zijn van ongewenste bijgeluiden bij slijtage.

Montage

Brug/krik, en een sleutel. Is zelf te vervangen.

Soort, onderdeelnummer, leverancier, prijs

(benodigde hoeveelheid=2)

Alle modellen exc. M, 31 35 1 091 764, BMW, €34,- P.S.

M modellen, 31 35 2 227 203, BMW, €31,- P.S.

(let op, delen niet uitwisselbaar!!!)

Link naar reactie
sledgehammer Gold M member

sledgehammer

Geplaatst:
  • Auteur
Geplaatst:

ACHTERAS

subframerj0.png

Een verouderd concept dat nog stamt uit het E30 tijdperk. Aan dit onderstel zijn geen verstelmogelijkheden aangebracht. De achterwielen uitlijnen is er dan ook niet bij. Dit vormt vooral een probleem bij verlaging, waardoor nog meer negatief camber (de wielen komen schuiner te staan) ontstaat, met oneven bandenslijtage tot gevolg. Er zijn firma's die speciale kits leveren waarmee deze waarden verstelbaar worden. Niet duur, maar wel veel arbeid inclusief het nodige laswerk.

Het grote subframe is aan de carrosserie bevestigd dmv twee tonlagers. Aan het subframe zitten dan weer twee draagarmen die dmv 4 rubbers met elkaar verbonden zijn. Op het achterste draagarm rust de veer en wordt de schokdemper bevestigd. Wat de tweede foto niet laat zien is het veerpootlager, dat het bovenste eind van de demper verbindt met de carrosserie.

Probeer je eens voor te stellen wat er met de wielen zou gebeuren als er zich speling (in langs- en dwarsrichting) vormt in het subframe.

---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

veerpootlagerqx9.png

Het veerpootlager

Een rubbere verbinding tussen de carrosserie en de schokdemper. Dit is de meest voorkomende boosdoener van bonkende/piepende geluiden afkomstig van de achterzijde. Het rubber gaat scheurtjes vertonen over de jaren, en zal uiteindelijk losbreken van de metalen kern. Bij een losgebroken rubber kan de demper ook niet meer goed zijn werk verrichten. Er zijn versterkte versies op de markt die dit probleem voorkomen, en dus een langere levensduur hebben.

Normaal zal de binnenbekleding onder de softtop verwijderd moeten worden om het lager te demonteren. De meest "luxe" (lees dure) versies kunnen vanuit de wielkuip gemonteerd/gedemonteerd worden. Eenmalige demontage van het oude lager zal dan nog steeds vereist zijn natuurlijk. Eigenlijk alleen handig bij verstelbare dempers en circuitgebruik.

Montage

Met een beetje handigheid prima zelf te doen. Er is een krik en wat sleutel gereedschap voor nodig.

Soort, onderdeelnummer, leverancier, prijs

(benodigde hoeveelheid=2)

-->5/97, 33 52 1 137 972, BMW, €20,- P.S.

5/97-->, 33 52 1 092 362, BMW, €18,- P.S.

alle ///M's, 33 52 1 137 972, BMW, €20,- P.S.

Versterkt, 300 335 2102/HD, Meyle, €20,- P.S.

Versterkt met polyurethane bus, e30alummt, Ireland Engineering, €27,- P.S.

Versterkt en van onderen te monteren, RSM, Rogue Engineering, €34,- P.S.

---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

tonlagerwz4.png

Het tonlager

Twee grote cilindrische bussen, die het subframe verbinden met de carrosserie en de achterste draagarmen. Wederom vervaardigd uit rubber, om het comfort te behouden. Veroudering van dit rubber kan een onstabiele achteras tot gevolg hebben, vooral goed merkbaar in bochtige weggetjes en kuilen in de weg. Het lijkt dan net of de auto even zijn grip verliest en weg wilt schuiven, misschien beter te omschrijven als een "zweverig gevoel". Vernieuwde lagers zorgen ervoor dat de wielen stabieler en strakker op de weg liggen. Wederom geeft het hierin een polyurethane uitvoering.

Omdat vervanging een zeer arbeidsintensieve klus is, en speciaal gereedschap benodigd is om de lagers uit te persen, geeft het zich ook een zogenaamde bushing upgrade kit. Bestaande uit 4 pennen, die de open ruimtes tussen de rubberen lagers opvult. Het subframe krijgt minder bewegingsvrijheid met bovengenoemde voordelen tot gevolg.

Montage

Nieuwe lagers alleen door de dealer/garagist. De upgradekit is goed zelf te doen.

Soort, onderdeelnummer, leverancier, prijs

(benodigde hoeveelheid=2)

Orgineel, 33 31 1 090 946, BMW, €23,- P.S.

Upgrade kit, Ebay, €18,- per set

Polyurethaan uitvoering, Z3urethanerear, Ireland Engineering, €36,- P.S.

Polyurethaan uitvoering, PFR5-311, Powerflex - €43,- P.S.

---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

draagarmrubbersachterpu4.png

Het draagarmrubber

Dit zijn vier cilindrische rubbers die de draagarm verbinden met het subframe. Speling blijft tot een minimum beperkt omdat ze volledig uit rubber zijn, en vormen dan ook nauwelijks een probleem.

Powerflex en Ireland engineering leveren wederom een polyurethaan uitvoering, maar men zegt dat deze kunnen gaan piepen (de draagarm roteert om het subframe als het ware) na langere tijd, en dat er zelfs meer speling op zit dan de standaard uitvoering van BMW zelf.

Om het camber en/of toespoor te stellen, bestaan er kits die op de bevestigingspunten van de rubbers gelast worden. Door de rubbers te verstellen kan de stand van het wiel beïnvloed worden, en de eventuele extra negatieve camber opgeheven worden.

Hetzelfde effect is met excentrische rubbers haalbaar, maar deze hebben een vaste waarde en zijn niet verstelbaar.

Montage

Voor de montage is minimaal een brug/krik nodig, en een apparaat om de rubbers in en uit de draagarm te persen. De verstelbare kit moet (zoals eerder opgemerkt) opgelast worden, en de bestaande bevestigingsgaten uitgeboord.

Soort, onderdeelnummer, leverancier, prijs

(benodigde hoeveelheid=4)

Orgineel, 33 32 9 061 945, BMW, €56,- per 4

Orgineel excentrisch, 33 32 9 058 882, BMW, €80,- per 4

Polyurethaan, PFR5-309, Powerflex, €120,- per 4

Polyurethaan, e30rearbush, Ireland Engineering, €37,- per 4

Verstelbaar camberkit, e30adjsf, Ireland Engineering, €61,- per kit (Exclusief rubbers!!!)

Verstelbaar toespoorkit, 02adjrt, Ireland Engineering, €61,- per kit (Exclusief rubbers!!!)

Link naar reactie
sledgehammer Gold M member

sledgehammer

Geplaatst:
  • Auteur
Geplaatst:

Laatste woorden

Met het nodige doorzettingsvermogen en juiste materiaal/homemade tools is natuurlijk iedere bovengenoemde klus zelf te doen, maar dit stukje is geschreven met het oog op de gemiddelde forummer. Toevoegingen, eigen ervaringen en commentaar zijn natuurlijk altijd welkom. Ow, en geen flauwe grappen over rubbers aub... :sick:

Prijzen

- Prijzen van de BMW onderdelen zijn letterlijk via de ETK gekopieërd en kunnen dus afwijken.

- Eventuele verzendkosten en extra heffingen niet meergerekend!

- Meyle onderdelen zijn verkrijgbaar via het Duitse Ebay.

- De Nederlandse importeurs van Powerflex producten zijn Biesheuvel Autosport en Speedequipment.

Producenten

Er zijn natuurlijk tig firma's die aftermarket onderdelen leveren, maar om de FAQ overzichtelijk te houden heb ik die lijst tot een minimum beperkt. Ook zul je veel goedkopere tegenhangers vinden van veel producten, maar maak dan wel eerst de afweging tussen prijs en kwaliteit.

Resources

bmw-syndikat

realoem

Link naar reactie
bmwM-optic 2.8 member

bmwM-optic

Geplaatst:
Geplaatst:

Super, dit is net wat ik zocht!!!

Heb al enkele draagarmen van de daily E36 vervangen maar moet in de winter nog eens werk maken van de voortrein om hem iets strakker te laten sturen! Misschien ook een kleine aanvulling voor het vervangen van de stuurstangen die niet loskomen bij het uitlijnen?

Link naar reactie
  • 1 jaar later...
CosmoCoop 1.8 member

CosmoCoop

Geplaatst:
Geplaatst:

Misschien nog een mooie aanvulling op deze al zeer uitgebreide info:

http://www.bmw-syndikat.de/bmw-syndikat/ar...hrwerk_e36.html

Heb ik in elk geval ook veel aan gehad!

Ik heb bij mij de excentrische draagarmrubbers van de 3.0 M3 geplaatst (31 12 9 064 875), daarmee krijgt de auto ~0.5graden meer naspoor.

(Waardoor de auto stabieler rechtuit gaat/minder in het stuur trekt)

Dit is een goedkoper alternatief (€26,-) voor de powerflex bussen...waar ook nog eens een wachtlijst voor schijnt te zijn op het moment.

Link naar reactie
  • 1 jaar later...
Heuveltje 1.8 member

Heuveltje

Geplaatst:
Geplaatst:
Voordelen: wagen ligt steviger op de weg, ziet er beter uit.

Nadelen: wagen wordt stugger/ minder comfortabel, ga je te laag meer kans op aanlopen in de wielkasten, bodem raken bij drempels enz.

Grtz Ron.

Hallo Ron, wat ik bedoel is wat het voordeel is om de wagen voor 40mm en achter maar 20mm te verlagen.

Lijkt mij een beetje raar uitzien?!

Grtz Frank

Link naar reactie

Doe mee aan dit gesprek

Je kunt dit nu plaatsen en later registreren. Indien je reeds een account hebt, log dan nu in om het bericht te plaatsen met je account.

Gast
Reageer op dit topic

×   Geplakt als verrijkte tekst.   Plak in plaats daarvan als platte tekst

  Er zijn maximaal 75 emoji toegestaan.

×   Je link werd automatisch ingevoegd.   Tonen als normale link

×   Je vorige inhoud werd hersteld.   Leeg de tekstverwerker

×   Je kunt afbeeldingen niet direct plakken. Upload of voeg afbeeldingen vanaf een URL in

×
Ga naar topic overzicht

  • Wie is er online   0 leden

    • Er zijn geen geregistreerde gebruikers deze pagina aan het bekijken
×
×
  • Nieuwe aanmaken...

Belangrijke informatie

We hebben cookies geplaatst op je toestel om deze website voor jou beter te kunnen maken. Je kunt de cookie instellingen aanpassen, anders gaan we er van uit dat het goed is om verder te gaan.

Please Inloggen or Registreren